قند خون در آزمایش
قند خون در آزمایش : با دستگاه تست قند خون ، تجهیزات پزشکی بی گزند ، بی گزند بمانید
قند خون در آزمایش
قند خون در آزمایش : گلوکز موجود در خون فاکتوری ست که در صورت افزایش بیش از اندازه و حد استاندارد ، بدن را در معرض ابتلا به بیماری دیابت قرار می دهد . البته این فاکتور در حدود نرمال ، برای بدن طبیعی است . گلوکز که با نام عامیانه ی قند نیز شناخته می شود ، ماده ای است که متابولیسم های بدن ، تامین انرژی ، و … را بر عهده دارد . مقادیر کمتر از حد نرمال قند درون خون ، بدن را با مشکلاتی روبرو نمی کند . به عنوان مثال ، در صورتی که بدن دچار افت قند خون شود ، معمولا فرد دچار احساس خستگی و ضعف می شود . ولی مشکلات شدیدی ایجاد نمی شود . البته همین افت قند خون اگر به مقادیر خطرناکی برسد ، وضعیت تشدید شده و می تواند حالت غش را به وجود آورد .
به طور کل ، افزایش قند خون خطرناک تر از افت قند خون است .
محبوب ترین دستگاه های تست قند خون
دستگاه های تست قند خون خانگی یکی از دستگاه های مهم و ضروری برای تمام خانوتاده های ایرانی هست که از طریق سایت بی گزند هم دستگاه هم نوار آن ها را می توانید تهیه کنید
بررسی علائم ، علت و درمان کاهش قند خون در آزمایش :
کاهش قند خون ( با نام هیپوگلایسمی نیز شناخته می شود ) ، به وضعیتی گفته می شود که رقم گلوکز خون در آزمایش ، رقمی کمتر از ۷۰ میلی گرم بر دسی لیتر باشد . این وضعیت دارای علائمی همچون :
- تاری دید
- ضعف و گرسنگی
- سرگیجه
- رنگ پریدگی
- برخی تغییرات روحی و خلقی مثل :
- تغییر خلق و خو
- افزایش تحریک پذیری عصبی
- کاهش تمرکز
- احساس گیج بودن
- اختلال تکلم
- توهمات ذهنی
می باشد . در شرایط متوسط از افت قند خون ، فرد هنوز هوشیاری خود را حس کرده و با مصرف نوشیدنی های قندی ، می تواند این افت را جبران نماید . اما در شرایط افت شدید قند خون ، فرد به حالت نیمه هوشیار یا بیهوش می رسد . در این شرایط ، از خوراندن نوشیدنی های قندی باید خودداری کرد ( چرا که ممکن است فرد دچار خفگی شود ) و شخص را در سریع ترین زمان به بیمارستان انتقال داد . در این شرایط از درمان هایی همچون سرم استفاده می گردد . اگر این فرد دارای بیماری دیابتی باشد ، از دارو های گلوکاگن استفاده می شود .
کاهش قند خون می تواند علت های متعددی داشته باشد . این وضعیت می تواند علت های ساده و یا پیچیده ای داشته باشد . دیر شدن و تاخیر در مصرف وعده های غذایی ، رژیم و پرهیز های غذایی جهت کاهش وزن ، مصرف برخی غذا های کاهنده ی قند خون ( مثل گریپ فروت ) ، استرس و اضطراب های ناگهانی ، فعالیت های ورزشی ، و … . علاوه بر این ، قند خون بدن به محض بیدار شدن از خواب ، پس از استحمام ، و همچینن در ساعاتی پس از ورزش ، در میزان کمی قرار دارد . در نتیجه این شرایط ، برای تست قند خون مناسب نمی باشند .
بررسی علائم ، علت و درمان افزایش قند خون در آزمایش :
افزایش قند خون ( با نام هیپرگلایسمی نیز شناخته می شود ) ، به وضعیتی گفته می شود که رقم گلوکز خون ناشتا در آزمایش ، رقمی کمتر از بیش از ۱۰۰ الی ۱۲۰ میلی گرم بر دسی لیتر باشد . این وضعیت دارای علائمی همچون :
- تشنگی شدید
- احساس خستگی
- گرسنگی شدید
- تکرر ادرار
- دیر بهبود یافتن زخم ها
- بي حسي و يا گز گز کردن انگشتان
و … می باشد . این وضعیت با نام دیابت شناخته می شود . دیابت معمولا در افراد مسن ، افرادی با بیماری های زمینه ای ، افراد چاق ، افرادی که نوشیدنی های الکلی و دخانیات زیادی مصرف می کنند ، بانوان باردار ، افرادی که تحت استرس های مداوم هستند ، افرادی که دارای وراثت دیابت می باشند و … رخ می دهد . در این شرایط ، بدن به میزان کافی انسولین ترشح نمی کند یا انسولین تولید شده در بدن به درستی وظیفه ی خود را اعمال نمی کند . انسولین هورمونی است که وظیفه ی آن تبدیل گلوکز به انرژی مورد نیاز سلول ها می باشد . در این صورت گلوکز و قند خون افزایش یافته و به بخش های مختلف بدن آسیب وارد می کند .
درمان دیابت بسته به نوع و شدت آن متفاوت است . در برخی شرایط ، تنها با حفظ رژیم غذایی ، افزایش تحرک و فعالیت های بدنی ، کاهش وزن ، قطع مصرف دخانیات و غذا های افزایش دهنده ی قند خون و … ، این وضعیت به خوبی کنترل شده و تحت مدیریت در می آید . اما در صورتی که نسبت به علائم بی توجهی نشان داده و درمان های لازم برای کنترل آن صورت نگیرد ، وضعیت بیماری تا حدود بسیار زیادی تشدید می شود .
نحوه ی بررسی و تست میزان قند خون در آزمایش :
بررسی میزان قند خون در آزمایش معمولا از روش نمونه ی خون و نمونه ی ادرار صورت می گیرد . در صورت تست نمونه ی ادرار ، نتایجی ارائه می شود که گلوکز موجود در ادرار را نشان می دهد . معمولا نمونه گیری خون ، روش رایج تری برای بررسی قند خون است . این آزمایش می تواند به صورت آزمایشگاهی و در مراکز خدمات درمانی صورت گرفته و یا بصورت تست های خانگی باشد .
در صورت مراجعه به آزمایشگاه ها جهت تست قند خون ، نمونه ی خونی از رگ های بازو گرفته شده و مورد بررسی قرار می گیرند . این روش نیاز به نسخه ی پزشک داشته و فرد باید قبل از مراجعه به آزمایشگاه ، به پزشک مراجعه نموده تا وی نسخه ی تجویز آزمایش را صادر نماید . معمولا این روش در شرایطی توصیه می گردد که :
- فرد بیش از ۴۵ سال سن داشته باشد .
- بانو ، باردار باشد .
- شخص دچار چاقی بیش از حد باشد .
- علائم افزایش قند خون وجود داشته و شخص از حالت های طبیعی خارج شده باشد .
- و … .
در این وضعیت نیاز است تا پزشک اول معاینات کلی را انجام داده سپس در راستای تجویز نسخه اقدام نماید . با تجویز نسخه ، پزشک توصیه می کند که در حالت ناشتا و پیش از صرف صبحانه ، به آزمایشگاه مراجعه نموده و سپس پاسخ آزمایشگاه را مجددا برای تفسیر نزد پزشک برد . این رقم قند خون ، میزان گلوکز پایه در بدن را نشان می دهد . گلوکز پایه حاوی اطلاعاتیست که نشان می دهد
- آیا بدن در حالت طبیعی قرار دارد ؟
- ایا دیابت در معرض وقوع است ؟
- ( شرایط پیش دیابت ) و آیا دیابت رخ داده است ؟
سپس با توجه به این اطلاعات ، درمان های دارویی و یا غیر دارویی برای شخص صادر می گردد .
اما مراجعه به مراکز خدمات درمانی ، امری آسان و توصیه شده نیست . به خصوص در شرایط همه گیری بیماری کرونا ، بهتر است فقط برای موارد ضروری به این مراکز مراجعه نمود . مراجعه ی مکرر علاوه بر افزایش ازدحام محیط های درمانی ، سلامت فرد را نیز تحت مخاطره قرار می دهد .
به همین دلیل ، استفاده از دستگاه های تست قند خون رواج بسیاری پیدا کرده اند . این وسیله ، در دسته ی کالا های پزشکی خانگی قرار می گیرد . دستگاه تست قند خون خانگی با ازمایش نمونه ی خون ، اطلاعات حاوی میزان گلوکز خون را ظرف مدت بسیار کوتاهی ( مدتی در حدود چند ثانیه ) روی مانیتور نمایش می دهد .
معمولا اطلاعات نمایش داده شده توسط این دستگاه ها ، با نتایج آزمایشگاهی برابری می کنند . به طوری که دستگاه های با کیفیت از برند های مرغوب ، کمترین میزان خطا را داشته و دقت آن ها بسیار بالا می باشد .
این وسیله دارای سوزنی باریک به نام لنست است . لنست با ورود به پوست نوک انگشت ، باعث خروج میزان کمی خون ( در حدود یک قطره ) می شود . این خون باید روی نوار تست قند خون دستگاه قرار گرفته و وارد کیت شود . ظرف مدت چند ثانیه ، میزان گلوکز خون روی مانیتور دستگاه نمایش داده می شود .
با ترویج استفاده از دستگاه های تست قند خون خانگی ، نیاز افراد به مراجعه ی به مراکز درمانی به حداقل رسید . علاوه بر این ، به علت تسهیل انجام فرایند کار ، افراد تشویق شدند تا این مراحل را به طور منظم و مکرر در منزل نیز تکرار کنند . بررسی مداوم قند خون ، کمک می کند تا فرد برای حفظ وضعیت سلامت خود در تلاش بوده و در صورت مشاهده ی رقم بالای قند خون ، فورا ان را به حالت نرمال درآورد .
زمان مناسب برای انجام تست قند خون :
در صورت تمایل به مراجعه ی به ازمایشگاه ها جهت نمونه گیری خونی ، نیاز است تا فرد حداقل بین ۸ تا ۱۲ ساعت قبل از ازمایش از مصرف هر گونه مواد خوراکی و نوشیدنی ( به غیر از آب ) پرهیز نماید . قبل از آزمایش ، تنها مصرف آب مجاز بوده و هر نوع خوراکی و آشامیدنی دیگری ، نتایج را با ارقام واقعی مغایر خواهد نمود . به عنوان مثال ، فردی که در ساعت ۸ صبح به ازمایشگاه مراجعه می کند ، باید از ساعت ۸ شب گذشته الی ۱۰ ، غذای سنگین مصرف نکرده باشد .
در صورت انجام تست های خانگی نیز وضعیت مشابه بوده و فرد باید حداقل از ۸ الی ۱۲ ساعت قبل ، ناشتا باشد .
انجام تست بلافاصله بعد از بیدار شدن از خواب ، بعد از ورزش و فعالیت های سنگین بدنی ، بلافاصله بعد از مصرف غذا ، بعد از مصرف دارو های کاهنده ی قند خون و … ، نتایجی مغایر با نتایج واقعی خواهد داشت .
تفسیر نتایج قند خون در آزمایش :
بعد از انجام تست قند خون در منزل ، اعدادی روی مانیتور نمایش داده خواهند شد . این اعداد به راحتی قابل تفسیر بوده و با داشن اندکی از رقم های طبیعی ، می توان آن را تفسیر نمود .
این ارقام در افراد سالم ، افراد دیابتی و افرادی که دچار دیابت های موقتی هستند ، متفاوت است که در زیر ، به بررسی هر کدام پرداخته خواهد شد . دقت داشته باشید که در هر زمان از شبانه روز ، رقم طبیعی قند خون نیز متفاوت است .
افراد سالم :
- هنگام ناشتا – کمتر از ۱۰۰ میلی گرم بر دسی لیتر
- قبل از وعده های غذایی – کمتر از ۱۱۰ میلی گرم بر دسی لیتر ( قبل از صرف غذا ، قند خون افزایش کمی خواهد داشت و این مقدار ، طبیعی است ) .
- ۱ الی ۲ ساعت بعد از صرف وعده های غذایی – کمتر از ۱۴۰ میلی گرم بر دسی لیتر
- هنگام خواب – کمتر از ۱۲۰ میلی گرم بر دسی لیتر
سطح نرمال برای افراد دیابتی :
- هنگام ناشتا – بین ۷۰ تا ۱۳۰ میلی گرم بر دسی لیتر
- قبل از وعده های غذایی – بین ۷۰ تا ۱۳۰ میلی گرم بر دسی لیتر .
- ۱ الی ۲ ساعت بعد از صرف وعده های غذایی – کمتر از ۱۴۰ میلی گرم بر دسی لیتر
- هنگام خواب – بین ۹۰ تا ۱۵۰ میلی گرم بر دسی لیتر
افراد دارای دیابت موقت ( مثل بانوان باردار و ابتلا به دیابت بارداری ) :
- هنگام ناشتا – بین ۶۰ تا ۹۰ میلی گرم بر دسی لیتر
- قبل از وعده های غذایی – بین ۹۰ تا ۶۰ میلی گرم بر دسی لیتر .
- ۱ الی ۲ ساعت بعد از صرف وعده های غذایی بین ۱۰۰ تا ۱۲۰ میلی گرم بر دسی لیتر
محدوده های خطرناک در افزایش یا کاهش قند خون :
شرایط ذکر شده در بالا ، وضعیت هایی را اعلام کردند که در ان ها ، استاندارد های قند خون ذکر شد . اما چه ارقامی خطرناک بوده و نیاز به درمان های فوری یا دائمی دارند ؟
معمولا رقم های بین ۹۰ تا ۱۲۰ میلی گرم بر دسی لیتر ، منطقه ی استاندارد محسوب می شوند .
کمتر از منطقه ی بی خطر :
- کاهش قند خون به ۵۰ میلی گرم بر دسی لیتر یا کمتر ، منطقه ی خطرناک بوده و فورا باید اقدامات لازم جهت افزایش قند خون صورت بگیرد .
- رقم های بین ۷۰ تا ۹۰ میلی گرم بر دسی لیتر منطقه ی نسبتا بی خطر هستند و تنها در شرایطی که علائمی از افت قند خون مشاهده شد ، باید درمان های لازم صورت بگیرد .
قند خون بیش از حد استاندارد :
- رقم های بین ۱۲۰ تا ۱۶۰ خطر متوسط داشته و بهتر است با پزشک مشورت شود .
- رقم های بین ۱۶۰ تا ۲۴۰ میلی گرم بر دسی لیتر خطرناک بوده و باید سریعا اقدامات کاهش قند خون انجام شود .
- رقم های بین ۲۴۰ تا ۳۰۰ میلی گرم بر دسی لیتر بسیار خطرناک است و نشان دهنده ی این است که فرد نتوانسته بیماری را کنترل کند .
- رقم بیش از ۳۰۰ میلی گرم بر دسی لیتر در دسته ی فوریت های پزشکی قرار داشته و بلافاصله باید شخص را به مراکز خدمات درمانی به صورت اورژانسی انتقال داد .