فشار سنج مچی بهتره یا بازویی ؟
فشار سنج مچی بهتره یا بازویی : بی گزند مرکز فروش دستگاه فشار سنج ( فشار خون ) در ایران است
امروزه مشکلات مربوط به فشار خون بالا ، به خصوص در بزرگسالان ، معضلی بزرگ و پر اهمیت به حساب می آید . بسیاری از افراد به پر فشار خونی یا فشار خون بالا مبتلا می باشند . نخستین توصیه پزشکان به این افراد ، سنجش منظم مقدار فشار خون توسط دستگاه های مخصوص می باشد . بسیاری از افراد ترجیح می دهند که جهت این کار ، به بیمارستان ها و یا مراکز درمانی مراجعه کنند ؛ اما در صورتی که نیاز باشد میزان فشار خون چند بار در روز سنجیده شود ، در این صورت مراجعه به بیمارستان آسان و مقرون به صرفه نمی باشد . بهترین روش تهیه یک دستگاه فشار سنج خانگی بوده ، تا هر زمان که نیاز است ، مقدار فشار خون به طور دقیق و توسط خود شخص در منزل ، اندازه گیری شود .
به طور کلی زمانی که قلب خون را پمپاژ می کند ، این خون به سرخرگ ها وارد شده و به دیواره این عروق خونی ، فشاری وارد می شود . فشار وارد شده را در اصطلاح پزشکی ، ” فشار خون ” می نامند . بر روی تمامی دستگاه ها فشار خون ، دو نوع فشار درج شده است ، که در زیر اختصارا به آن ها پرداخته شده است :
- فشار خون سیستولی : این مقدار نشان دهنده ی حداکثر فشاری است که ، توسط خون به دیواره سرخرگ ها وارد می شود . فشار خون سیستولیک در دستگاه های فشار خون ، همان عدد اول یا بالا می باشد .
- فشار خون دیاستولی : این مقدار نیز نشان دهنده ی حداقل فشاری است که ، قلب در زمان استراحت و توسط پمپاژ خون ، به دیواره سرخرگ ها وارد می کند . فشار خون دیاستولیک در دستگاه های فشار خون ، عدد دومی یا پایین می باشد .
انواع مختلفی از دستگاه فشار خون وجود دارد که هر کدام مزایا و معایب خود را دارند . از بین این دستگاه ها ، برخی از آن ها به دور مچ و برخی دیگر به دور بازو بسته می شوند . در زیر به توضیح هر یک از انواع دستگاه فشار خون ، پرداخته شده است :
دستگاه فشار سنج جیوه ای :
این دستگاه از یک مانومتر جیوه ای تشکیل شده است . این مانومتر خود نیز از یک محفظه فلزی مخصوص ، یک صفحه درجه بندی شده ( به صورت عمودی و بر حسب میلی متر جیوه ، با فواصل ۱۰ میلی متری ) و یک لوله شیشه ای تشکیل شده است . هنگامی که پروسه سنجش فشار تمام شود ، عددی در صفحه درجه بندی شده ( هم سطح جیوه ای که در لوله شیشه ای موجود است ) نمایان می شود . آن عدد مقدار فشار موجود در بازوبند ( به آن کاف نیز گفته می شود ) یا همان فشار دقیق خون می باشد .
دستگاه فشار سنج عقربه ای :
در این فشار سنج نیز نحوه سنجش فشار ، مانند نوع بالا می باشد . پس از بستن صحیح بازو بند به دور بازو ، به آرامی باد شده و سپس میزان دقیق فشار خون ، توسط عقربه ها سنجیده می شود . پزشکان عقیده دارند که دقت دستگاه فشار خون جیوه ای ، از دستگاه عقربه ای بیشتر است . در حالی که هر دو از نوع بازویی می باشند ، فشار سنج جیوه ای قادر است تا به صورت دقیق تری ، مقدار فشار خون فرد را محاسبه کند .
دستگاه فشار سنج دیجیتالی بازویی :
فشار سنج مچی بهتره یا بازویی ؟ در این دستگاه یک مانومتر به همراه یک صفحه نمایش وجود داشته که هر دو ، از نوع دیجیتال می باشند . از دیگر محتویات این فشار سنج ، می توان به بازو بند آن اشاره کرد که ، لوله ای از آن خارج شده است . در بدنه دستگاه قسمتی مخصوص جهت اتصال لوله بازو بند به دستگاه وجود دارد . پس از اتمام پروسه سنجش فشار ، مقدار فشار خون فرد بر روی صفحه نمایش و در غالب ۲ عدد ( فشار خون سیستولی و فشار خون دیاستولی ) ، نمایان می شود . در دستگاه های فشار سنج دیجیتالی بازویی ، مانند انواع قبلی ، نیازی به استفاده از گوشی نمی باشد .
این دستگاه معمولا به صورت پمپ خودکار و پمپ دستی ، بازو بند را باد می کند . در دستگاه هایی که مجهز به پمپ خودکار هستند ، تنها با فشار دادن یک دکمه بر روی دستگاه ، پمپ در مدت زمان کوتاهی ، به آهستگی باد می شود . در رابطه با استفاده از دستگاه فشار سنج دیجیتال بازویی ، چند نکته وجود دارد که در زیر به آن ها اشاره شده است :
- ابتدا بایستی چسب کاف را باز کرده و به دور بازو بسته شود .
- لوله ی کاف باید پس از بسته شدن آن به دور بازو ، به گونه ای باشد که دقیقا بر روی رگ قرار بگیرد .
- کاف نباید بسیار محکم و یا بسیار آزاد دور بازو بسته شود . در هر کدام از این دو حالت ، ممکن است پمپ خودکار کاف را باد نکند . در این شرایط ارور مخصوصی بر روی صفحه نمایش دستگاه ظاهر شده و شخص بایستی مجددا ، کاف را به طور صحیح بر دور بازو ببندد .
- پس از اطمینان از صحیح بودن وضعیت کاف ، دست باید در محلی ثابت قرار بگیرد . هم چنین ضروری است که دست دقیقا در امتداد قلب و اندکی بالا قرار بگیرد . در این حالت نیز در صورتی که وضعیت دست صحیح نباشد ، دستگاه ارور خواهد داد .
- سپس دکمه مخصوص را فشار داد و پروسه سنجش فشار شروع می شود .
- حائز اهمیت است که در حین این پروسه ، بایستی از تکان خوردن ، حرف زدن ، . . . خودداری شود . به عنوان مثال تکان خوردن زیاد ، باعث می شود تا دستگاه قادر نباشد میزان دقیق فشار خون را بسنجد .
- توصیه می شود پیش از اقدام به سنجش فشار خون ، فرد حداقل به مدت ۵ الی ۱۰ دقیقه ، در وضعیت استراحت قرار بگیرد . در این حالت دستگاه می تواند میزان واقعی و دقیق فشار خون را ، به دست آورد .
دستگاه فشار سنج دیجیتالی مچی :
فشار سنج مچی بهتره یا بازویی ؟ در این نوع از فشار سنج نیز ، یک مانومتر و مچ بند ( یا انگشت بند ) دیجیتالی موجود می باشد . همان طور که از نام این دستگاه نیز مشخص است ، بر خلاف دستگاه فشار سنج بازویی ، کاف بر دور مچ دست و یا انگشت دست بسته می شود . بی تردید صفحه نمایش این دستگاه ، نسبت به فشار سنج های بازویی ، کوچک تر می باشد . فشار سنج دیجیتال مچی ، از نظر ظاهری شبیه به ساعت مچی است . از فشار سنج های مچی بیشتر جهت سنجش میزان فشار خون شریانی در بزرگ سالان و هم چنین ، فشار خون غیر تهاجمی استفاده می شود .
یکی از قابلیت هایی که اخیرا به تمامی فشار سنج ها و به خصوص فشار سنج های مچی افزوده شده است ، نشانگر استراحت استاین ( به آن نشانگر پایداری همودینامیک نیز گفته می شود ) می باشد . این قابلیت در واقع بیانگر این امر است که آیا در حین سنجش فشار خون ، میزان گردش خون در حالت استراحت کافی بوده است یا خیر . نشانگر استراحت استاین در نهایت به افزایش دقت فشار سنج های مچی ، کمک قابل توجهی می کند . در دستگاه های جدید تر قابلیت تشخیص آریتمی قلبی ( ضربان نا منظم قلب ) نیز وجود دارد .
در رابطه با سنجش فشار خون توسط دستگاه فشار سنج مچی ، چندین نکته مهم وجود دارد که در زیر ، به آن ها پرداخته شده است :
- ذکر این نکته ضروری است که مچ بند بایستی بر روی پوست بسته شود . حتی لباس نازک نیز می تواند از دقت دستگاه بکاهد . از همین رو توصیه می شود که بین مچ بند و پوست دست ، هیچ مانع و لایه اضافه ای نباشد .
- تا پیش از بستن صحیح مچ بند بر دور مچ ، هیچ دکمه ای نباید فشار داده شود .
- محل مناسب جهت بستن مچ بند ، ۱ سانتی متر بالا تر از قوزک مچ می باشد .
- مچ بند نیز مانند بازو بند ، نباید محکم و یا آزاد بسته شود .
- فرد باید توجه داشته باشد که صفحه نمایش دستگاه ، به سمت بالا باشد .
- در این دستگاه نیز بایستی دست در امتداد قلب قرار بگیرد . بسیاری از دستگاه ها این قابلیت را دارا هستند که اگر بازو بند و یا مچ بند ، به صورت صحیح و مناسب بسته شده باشند ، علامت O . K بر روی صفحه نمایش ظاهر می شود .
- پس از قرار گرفتن در وضعیت مناسب ، دکمه روشن / خاموش را فشار داده و پروسه سنجش فشار آغاز خواهد شد .
- پمپ باد خودکار دستگاه فعال شده و تا حداکثر فشار ۱۹۰ mm Hg ( میلی متر جیوه ) ، بالا می رود .
- در دستگاه های هوشمند در صورتی که فشار هوا در حین پروسه کافی نباشد ، به صورت اتوماتیک ۳۰ میلی متر جیوه بیشتر از حالت عادی پمپ می کند .
- پس از اتمام سنج نیز مقدار نهایی فشار خون شخص ، بر روی صفحه نمایش کوچک دستگاه نمایان می شود .
- لازم به ذکر است که در فشار سنج های مچی نیز ، مانند فشار سنج های بازویی ، در حین پروسه سنجش فشار شخص باید از تکان خوردن ، حرف زدن ، خندیدن ، . . . خودداری کند .
جمع بندی فشار سنج مچی بهتره یا بازویی
در مورد سوال مهم فشار سنج مچی بهتره یا بازویی به طور کلی فشار سنج های بازویی ، نسبت به فشار سنج های مچی از دقت بالا تری برخوردار می باشند ؛ اما استفاده از فشار سنج های مچی ساده تر و سریع تر است . جهت استفاده از فشار سنج های بازویی ، آستین باید تا حد امکان بالا زده شود . در صورتی که آستین شخص تنگ باشد و یا به هر دلیلی نتواند آن را به سادگی بالا بزند ، این کار با مشکل روبرو خواهد شد . در صورتی که جهت استفاده از فشار سنج های مچی ، بالا زدن مقدار کمی از آستین کافی است . هم چنین بستن کاف در فشار سنج های بازویی ، به دقت بیشتری نیاز دارد . به عنوان مثال همان طور که پیش تر نیز گفته شد لوله ی کاف باید دقیقا بر روی رگ قرار بگیرد ، در غیر این صورت پمپ به طور کامل کاف را باد نکرده و در نتیجه فشار خون سنجیده نخواهد شد .
پیش تر نیز به این مورد اشاره شد که پیش از شروع به سنجش فشار ، دست باید در امتداد قلب قرار بگیرد . فشار سنج هایی که بر دور بازو بسته می شوند ، به صورت طبیعی در امتداد قلب قرار می گیرند ؛ اما فشار سنج های مچی این گونه نیستند و فرد باید در حین سنجش فشار خون ، دستش را در امتداد قلب نگه دارد . از همین رو گفته می شود که دقت فشار سنج های بازویی ، بالا تر از فشار سنج های مچی می باشد . چرا که اگر مچ کمی پایین تر و یا بالا تر قرار بگیرد ، این امکان وجود دارد که عدد نهایی دقیق به دست نیاید .
تفاوت بارز دیگری که بین این دو دستگاه وجود دارد ، سایز و ابعاد آن ها می باشد . فشار سنج های مچی به دلیل ابعاد کوچک و وزن سبکی که دارند ، به سادگی در کیف جا شده و قابل حمل می باشند . افراد می توانند آن ها را همراه خود به همه جا برده و در شرایط ضروری ، مقدار فشار خون خود یا سایرین را بسنجند . در حالی که فشار سنج های بازویی ابعاد بزرگ تری داشته و در نتیجه حمل آن ها به سادگی فشار سنج های مچی نمی باشد .
در کل اگر فرد کار با فشار سنج دیجیتال را به خوبی بلد باشد ، فرق زیادی بین این دو نوع وجود ندارد . اگر چه توصیه می شود افراد سن بالا که از دقت کافی برخوردار نمی باشند ، از فشار سنج های بازویی استفاده کنند .