ضربان قلب نرمال
ضربان قلب نرمال : با دستگاه فشار خون مناسب ، بی گزند بمانید
ضربان قلب نرمال
ضربان قلب نرمال : قلب ، اصلی ترین ارگان بدن می باشد . در واقع حیات انسان در اولین گام ، وابسته به عملکرد طبیعی و نرمال قلب است . این عضو از بدن ، ساختار خاص و منحصر به فرد خود را داشته که با پمپاژ خون به تمامی بخش های بدن ، تغذیه و حیات سایر ارگان ها را ممکن می سازد . قلب مرکز دستگاه گردش خون است که از دوران جنینی ، تا لحظه ی مرگ ، عملکرد آن بدون توقف ادامه دارد .
این بخش حیاتی بدن ، شکلی تقریبا مخروطی داشته و بین قفسه های سینه بین دو شش ، در سمت چپ قرار گرفته است . عضله های سازنده ی آن بسیار قوی و از نوع غیر ارادی می باشند .
ساختار قلب
ساختار قلب به این صورت است که توسط دیواره ای عضلانی ، به دو بخش چپ و راست تقسیم شده است . هر کدام از این بخش ها نیز متعاقبا به دو حفره تقسیم شده است . دیواره ی ما بین این حفره ها نیز از جنس عضلانی ولی ظریف تر می باشد . بخش سمت راست قلب ، حاوی خون سیاهرگی است و بخش راست ، خون سرخرگی را در خود دارد .
حفره های بالایی قلب ، کوچک تر از حفره های پایینی هستند و وظیفه ی آن ها دریافت خون می باشد . این دریافت کننده ها ، دهلیز راست و دهلیز چپ نام دارند . حفره های پایینی ، بزرگ تر و ضخیم تر هستند . این دو حفره ، بطن راست و بطن چپ می باشند . وظبفه ی بطن ها ، پمپاژ خون به بخش های بدن است . تلمبه های ماهیچه ای مجاور هم در قلب ، دارای ورودی و خروجی هستند . یکی از این تلمبه ها ( سمت راست ) ، خون حاوی کربن دی اکسد را از سایر ارگان های بدن جمع اوری کرده و به شش ها می برد . شش ها این خون را از دی اکسید کردن پاکسازی کرده و غنی از اکسیژن می کنند . سپس تلمبه ی سمت چپ ، خون حاوی اکسیژن را از شش مجددا به ارگان های بدن ارسال می کند .
دریچه ی بین دهلیز راست و بطن راست ، ” دریچه ی سه لختی ” نام داشته و دریچه ی بین دهلیز چپ و بطن چپ ، ” دریچه ی میترال ” می باشد .
دهلیز ها و بطن ها دائما در حال دریافت خون و ارسال آن به سراسر بدن هستند . این عمل به طور متوسط در طول روز ده هزار بار انجام می شود که به این ارسال و دریافت ، ضربان قلب می گویند . در هر بار ضربان قلب ، ۷۰ سانتی متر مکعب خون وارد سرخرگ ها می شود و در هر دقیقه تقریبا ۷۰ ضربان قلب انجام می شود . با این ضربان ، حدود ۵ لیتر خون در بدن به گردش در می آید که به این مقدار ، برون ده قلبی گفته می شود .
ضربان قلب ، شدت گرفتن یا ضعیف شدن آن ، ارتباط مستقیم به اعصاب بدن و مغز دارند . رقمی در حدود ۷۰ ضربه در دقیقه ، رقم نرمال محسوب می شود . اگر ضربان قلب تا بیش از ۱۰۰ بار در دقیقه افزایش یابد ، به آن تاکی کاردی گفته می شود . کاهش ضربان قلب تا ۵۰ ضربه در دقیقه ، برادی کاردی می باشد . این شرایط برای طولانی مدت ، حاکی از بروز بیماری های قلبی می باشند .
بررسی ضربان قلب نرمال
برای بررسی ضربان قلب نرمال ، از ابزار های خاصی استفاده می شود که به آن ها الکتروکاردیوگرام گفته می شود . برای بررسی ضربان قلب ، سنسور های کوچکی به سینه و بازوی شخص وصل می شود . این سنسور ها ، زمان بندی و قدرت ضربان قلب که به صورت سیگنال الکتریکی ثبت می شوند را ثبت کرده و به صورت یک الگو ، روی صفحه های مخصوص به نمایش در می آورد . به این الگوی ثبت شده روی کاغذ ، نوار قلب گفته می شود . پزشک معالج با بررسی نوار قلب ، می تواند هر گونه ضربان قلب بالا ، پایین ، نرمال و آریتمی های قلبی را معین کند . حتی می توان سایر بیماری های قلبی و ناهنجاری ها را نیز با کمک نوار قلب تشخبص داد .
البته لازم به ذکر است که ضربان قلب باید همواره تحت نظارت قرار بگیرد . نه تنها ضربان قلب ، بلکه ریتم این ضربه ها نیز دارای اهمیت است . بی نظمی ضربان قلب یا آریتمی به این معنی ست که حتی ممکن است تعداد ضربان طبق استاندارد باشد ؛ اما ریتم و آهنگ ضربه ها نا متعادل و بی نظم باشند .
بسیار مهم
ضربان قلب نرمال در افراد مختلف
همچنین توجه به این نکته ضروریست که میزان ضربان قلب ، در سنین مختلف دارای تفاوت است . ضربان قلب کودکان بیش از ۷۰ عدد در دقیقه و افراد مسن می تواند کمتر از ۵۰ عدد باشد .
به طور کلی :
- برای نوزادان زیر ۱ سال ، ضربان قلب از ۱۴۵ عدد در دقیقه تا ۱۳۰ عدد
- بین ۱ تا ۳ سال ، در حدود ۱۲۰ عدد
- از ۴ تا ۸ سال ، ضربان قلب متغیر از ۱۰۰ تا ۹۲
- از ۹ سالگی تا ۱۶ سالگی ، متغیر از ۸۵ تا ۸۰ عدد
- این رقم بعد از ۱۶ سالگی و تکامل یافتن ابعاد قلب ، تقریبا ثابت شده و از ۸۰ تا ۷۰ ضربه در دقیقه می رسد .
مشکلات ضربان قلب غیر نرمال
گفته شد که افزایش یا کاهش ضربان قلب ، می تواند مشکلات زیادی به وجود آورده و سلامت فرد را تحت خطر قرار دهد . اما برخی عوامل به صورت موقتی این تغییرات را به وجود می آورند .
مهم ترین عواملی که باعث افزایش ضربان قلب موقتی می شوند همچون :
- استرس و اضطراب ( به هر دلیلی ) ،
- هیجان زدگی
- ورزش و فعالیت های بدنی شدید
- مصرف دخانیات و الکل
- و … .
در شرایط معمولی ، بازگشت فرد به حالت عادی ، ضربان قلب را نیز به تعداد نرمال باز می گرداند . اما در صورت تداوم این ریتم ، باید فورا به پزشک مراجعه نموده و تست های لازم و درمان را آغاز نمود . به عنوان مثال ، سندرومی با نام ” سندروم روپوش سفید ” وجود دارد . در این سندروم ، فرد با مراجعه به کلینیک های پزشکی ، دچار استرس و هیجان زدگی بسیار شدید می شود ؛ به نحوی که این استرس روی میزان طپش قلب او اثر گذاشته و رقم ضربان قلب ، بیش از از ضربان قلب طبیعی او نمایش داده می شود . در این شرایط ، توصیه می شود فرد به منزل بازگشته ؛ و بعد از گذشت ۲۴ ساعت که ضربان قلب به حالت طبیعی بازگشت ، مجددا از او تست به عمل آید .
برخی دیگر از عوامل می توانند طپش قلب بالا را به صورت مداوم و مکرر به وجود آورند . عواملی همچون
- افزایش وزن
- بیماری هایی همچون پرکاری تیروئید و کم خونی
- عدم رژیم غذایی مناسب
- مصرف مداوم الکل و دخانیات
- و … .
عدم درمان به موقع هر کدام از این موارد ، می تواند به بافت قلب آسیب رسانده و در شرایط وخیم ، سکته و یا مرگ فرد را به همراه داشته باشد . مهم ترین توصیه به این افراد ، مصرف دارو های لازم و مورد تجویز از سمت پزشک می باشد . در وهله ی دوم ، رژیم غذایی مناسب ، حفظ تناسب اندام ، پرهیز از مواد غذایی ناسالم و خطرناک ، عدم مصرف دخانیات و الکل ، می توانند مهم ترین نقش را در بازگشت ضربان قلب به حالت طبیعی داشته باشند .
ضربان قلب بالا
ضربان قلب بالا ، می تواند در انواع مختلفی رخ دهد که نوع آن ، توسط تشخیص پزشک و تست های مختلف مشخص می شود .
فلوتر دهلیز ها در شرایطیست که دهلیز ها با سرعتی بیش از سرعت طبیعی ، ولی با ریتمی منظم ، می تپند .
افزایش ضربان فوق بطنی از افزایش ضربان در محلی بالای بطن ها ناشی می شود که معمولا به طور مادرزادی به وجود می آید .
فیبریلاسیون دهلیز به حالتی گفته می شود که بجای گردش خون ، بطن ها منقبض بشوند . عامل این وضعیت ، ضربان های الکتریکی هستند . این وضعیت بسیار خطرناک بوده و می تواند منجر به مرگ شود . فیبریلاسیون دهلیزی می تواند پس از یک شوک روحی شدید رخ دهد . البته افراد مبتلا به بیماری های قلبی نیز ممکن است این مشکل را تجربه کنند .
برخی ضربان قلب ها ، می توانند طولانی مدت ولی قابل بازگشت باشند . به عنوان مثال ، بانوان باردار حین دوره ی بارداری خود ، بیست درصد نسبت به دوران غیر بارداری ، طپش قلب شدید تری را تجربه می کنند . این طپش قلب بی خطر بوده ولی در صورت احساس نفس تنگی شدید یا فشار های مداوم به قفسه ی سینه ، باید تحت نظارت پزشک قرار بگیرند .
همچنین بانوانی که در دوره ی یائسگی هستند ، بیشتر از سایر بانوان در معرض ابتلا به بیماری های قلبی هستند . به این صورت که شاهد افزایش ضربان قلب بوده و در کنار آن ، مشکلاتی همچون گر گرفتگی ، عرق ریزی های شبانه ، بی خوابی و بی قراری را نیز تجربه خواهند کرد . این مشکلات همراه با آریتمی های قلبی می تواند بیماری های قلبی را به همراه داشته باشد و بهتر است به طور منظم با پزشک مشورت کنند .
یکی از اشتباهات رایج در زمینه ی ضربان قلب بالا ، اشتباه گرفتن آن با فشار خون بالا است . فشار خون در واقع فشاریست که خون به دیواره ی رگ های بدن وارد می کند ؛ در حالی که ضربان قلب ، تعداد دفعاتی ست که قلب ، خون را به بدن می فرستند . در نتیجه این دو کلمه ارتباط مستقیمی با هم نداشته و به یک مفهوم نمی باشند . البته فعالیت های فیزیکی شدید ، می تواند تا حدودی منجر به فشار خون گردد .
هنگام طپش قلب شدید ، با کمک برخی راهکار ها می توان آن را تا حدود زیادی تحت کنترل درآورد و بعد از آن ، اقدامات لازم مثل مصرف دارو های تجویز شده و مراجعه به پزشک را انجام داد .
در شرایط مواجهه با تپش شدید قلب و اریتمی ، می توان اقدامات زیر را انجام داد :
- چند سرفه ی محکم و پی در پی
- نگه داشتن و حبس نفس برای مدتی کوتاه و سپس خارج کردن هوای محبوس شده ، به آرامی
- پاشیدن آب سرد به صورت و اطراف گردن
- این کار ها می تواند ضربان قلب را مجددا به حالت طبیعی بر گرداند .
- برخی راهکار ها نیز می تواند به مرور ، تاثیر خود را به آرامی روی ضربان قلب بگذارد . مثلا استفاده از اسطخودوس ، به علت خواص آرامبخش ، می تواند استرس ها را کم کرده و بدن را به حالت ریلکس بازگرداند . برای استفاده از آن ، می توانید چند قطره از آن را روی نبض مچ دست ریخته و به آرامی استنشاق نمایید .
سایر مواد گیاهی مثل عسل ، سنبل الطیب و … نیز به علت خواص درمانی خود ، می توانند روی عملکرد قلب و سایر ارگان های بدن در طولانی مدت اثر گذار باشند .
بررسی ضربان قلب نرمال
راه های مختلفی وجود دارد که به کمک آن ها می توان میزان ضربان قلب را بررسی نمود . قسمت هایی از بدن که رگ آن ها به سطح پوست نزدیک تر است ، می توانند بهترین محل برای بررسی نبض باشند . کنار گردن ، مچ دست ، بالای پا ، جلو آرنج ، بخش هایی هستند که رگ ان ها بسیار نزدیک به سطح پوست قرار دارد . در این محل ها ، رگ به قدری در نزدیکی سطح است که حتی با کمی دقت ، ضربا قلب را از روی پوست نیز می توان مشاهده نمود . با قرار دادن انگشت اشاره و انگشت میانی روی یکی از رگ های ذکر شده ، تعداد نبض ها را در ۶۰ ثانیه بشمارید . البته با توجه به شرایط فیزیکی ، می توانید این کار را به مدت ۲۰ ثانیه انجام داده و در عدد ۳ ضرب کنید .
به خاطر داشته باشید که انجام این کار با استفاده از انگشت شست ، می تواند مقداری خطا به همراه داشته باشد . چرا که انگشت شست به نوبه ی خود ، از میزانی نبض برخوردار بوده و ممکن است نتایج ، با تعداد واقعی تفاوت داشته باشد .
علاوه بر این ، استفاده از دستگاه های فشار خون نیز یک گزینه ی عالی برای بررسی ضربان قلب محسوب می شود . دستگاه های سنجش فشار خون خانگی ، یک وسیله ی عالی و کاربردی هستند .
بسیار مهم
با کمک این وسیله می توان میزان فشار خون و ضربان قلب را به طور همزمان مشاهده نمود . برخی از انواع این دستگاه ها از قابلیت های بیشتری برخوردار بوده و در صورت مشاهده ی آریتمی و وجود علائمی از خطر ، به کاربر هشدار می دهند . این دستگاه ها در تمامی داروخانه ها و مراکز فروش کالای پزشکی موجود بوده و فرد می تواند با پرداخت هزینه ای مقرون به صرفه ، به طور مرتب وضعیت گردش خون خود را بررسی نماید . به خصوص افراد میانسال ، بیمار و سایر افرادی که در معرض بیماری های قلبی می باشند ، نیاز است تا روزانه چندین بار و در ساعات معینی از روز ، فشار خون و ضربان قلب خود را چک کنند .
البته برخی عقاید اشتباه در میان افراد راجع به ضربان قلب وجود دارد . مثلا اینکه هر نوع ضربان قلب نامنظمی به مفهوم سکته ی قلبی برداشت می شود . همچنین برخی افراد پس از مشاهده ی فشار خون بالا ، ضربان قلب را نیز بالا تصور کرده و راهکار های درمان فشار خون بالا را برای درمان طپش قلب نیز انجام می دهند .
در کل ، با استفاده از روش های گفته شده ، می توان میزان ضربان قلب را همواره بررسی کرده و اقدامات لازم برای به تعادل رساندن آن را انجام داد .
در شرایط برعکس ، و تجربه ی فشار خون پایین ، شرایط متفاوت تر است . در این شرایط ، قلب در دفعاتی کمتر از ۶۰ الی ۵۰ بار در دقیقه می زند . به این حالت ، برادی کاردی گفته می شود . ضربان قلب پایین در شرایطی رخ می دهد که سیگنال های ویژه ای در قلب ، مسدود شده باشند و یا آهسته تر از حالت عادی عمل کنند . در این شرایط ، فعالیت های عصب واگ در مغز فعال می شود . این شرایط معمولا موقت بوده و پس از گذشت حالت عصبی ، برطرف می شوند .
خطرات ضربان قلب پایین
ضربان قلب پایین ، معمولا خطرات حادی به همراه ندارد و بهتر از طپش قلب بالا است . به این صورت که اگر در حالت استراحت ، ضربان قلب شما پایین باشد ، نه تنها نشانه ی خطرناکی نیست ، بلکه نشان دهنده ی وضعیت طبیعی بدن است .
علت های مختلفی برای وقوع کاهش ضربان قلب وجود دارد . از جمله :
- افزایش سن و پیری
- بیماری هایی که یه صورت مادرزادی وجود دارند
- کم کاری تیروئید
- پایین بودن سطح اکسیژن خون ( با نام هیپوکسی نیز شناخته می شود )
- برخی عفونت ها و التهابات
- مصرف دارو های خاص
- شوک های عصبی و …
ضربان قلب پایین ، به نوبه ی خود مشکل بسیار حادی نیست و بسیاری افراد از بدو تولد با فشار خون کمی متولد می شوند . در این شرایط ، عملکرد بدن کماکان به خوبی ادامه دارد ؛ اما گاهی این میزان تا حدی پایین می آید که قلب دیگر قادر به پمپ کردن خون نیست و عملکرد بدن با اختلال مواجه می شود . به این صورت که اکسیژن رسانی به بافت ها با اختلال روبرو شده و علائمی همچون سرگیجه ، خستگی مفرط و نیاز به استراحت فوری ، درد در قفسه ی سینه و تنگی نفس ، و گاها بیهوش شدن رخ می دهد .
به طور کلی ، افراد با افزایش سن ، دچار کاهش ضربان قلب می شوند ؛ در حالی که نوزادان به طور طبیعی با ضربان قلبی بسیار بیشتر از حالت عادی زندگی می کنند . برای دریافت اطلاعات در زمینه ی ضربان قلب مطلوب ، اول از همه باید به سن افراد دقت نمود . چرا که در هر بازه ی زمانی ، ضربان قلب با سال های دیگر متفاوت است . همچنین بیماری های مادرزادی و اکتسابی نیز نقش مهمی در این بین ایفا می کنند .
در صورتی که نیاز به درمان ضربان قلب پایین وجود داشت ، راهکار متفاوتی وجود دارد که می تواند آن را به حالت نرمال بازگرداند . اول از همه ، نیاز است تا علت این کاهش را جست و جو کنید .
مصرف دارو های ارامبخش و خواب آور ، اختلالات زمینه ای ، خستگی بیش از حد ، و … ، از عوامل تاثیر گذار در این امر هستند . معمولا با استراحت مناسب و رژیم درمانی و مصرف برخی دارو های تنظیم کننده ، می توان ضربان را تا حد طبیعی افزایش داد . اما گاهی اوقات ، مشکلات قلبی در حدی رخ می دهد که فرد با مراجعه به پزشک ، تحت عمل های جراحی قرار می گیرد . در این شرایط ، دستگاهی کوچک تحت عنوان ضربان ساز در سینه کاشته می شود . این وسیله با تحریک ماهیچه های قلبی ، ضربان قلب را تا حدود نرمال افزایش می دهد . این ضربان ساز با نام ضربان ساز دو بطنی شناخته می شوند .
البته برای درمان های خانگی ، می توان از محلول های سرم که حاوی مقادیر مناسبی از نمک و شکر هستند استفاده کرد تا بدن به وضعیت طبیعی باز گردد . علاوه بر این ، برخی دیگر از راهکار ها نیز می توانند در این زمینه مفید باشند . به عنوان مثال :
- استراحت کافی
- حفظ ارامش و تمرین تکنیک های دم و بازدم عمیق
- کاهش مصرف مواد غذایی و نوشیدنی های محرک حاوی کافئین و …
- رژیم غذایی با کیفیت و سالم
مصرف مکمل های روزانه و مواد تقویتی
رعایت این نکات می تواند از بروز کاهش شدید ضربان قلب جلوگیری کند . افرادی که دائما این مشکل را تجربه می کنند ، می توانند با رعابت برخی نکات رژیمی ، سیستم بدن و گردش خون خود را تقویت کرده و به مرور ، در طی بازه ی طولانی ، از بروز این مشکلات جلوگیری کنند . به عنوان مثال ، مصرف مواد غذایی همچون سیر و پیاز ، چای سبز ، موادی حاوی فیبر ، انواع ویتامین ها و مکمل ها ، و … ، موادی هستند که با جذب شدن در سلول های بدن ، عملکرد بدن را تقویت کرده و بهبود می بخشند .
همچنین توصیه می شود با افزایش ملایم میزان فعایلت روزانه ، ضربان قلب خود را به آهستگی افزایش دهند . این فعالی ورزشی نباید به گونه ای باشد که به طور ناگهانی آغاز شده و ضربان قلب را تا حد زیادی بالا ببرد . بلکه به اهستگی صورت گرفته و نتیجه ی خود را اعمال نماید . به عنوان مثال ، می توان این کار را با پیاده روی سریع ( جاگینگ ) اغاز کرد و این کار را یک ساعت در طول روز انجام داد . سپس جاگینگ را به حالت دو نرم تغییر داده و به همین ترتیب ، فعالیت بدن و عملکرد قلب را بهبود بخشید . در این شرایط ، ماهیچه های قلب تقویت شده و می توانند ضربان بیشتری در دقیقه از خود نشان دهند .
در برخی شرایط ، افراد می توانند حتی با وجود رعایت رژیم غذایی و بدون داشتن هیچ عامل پیش زمینه ای ، دچار ضربان قلب پایین باشند . به عنوان مثال ، ورزشکاران دارای قلب هایی ماهیچه ای و بزرگ تر از حالت عادی هستند . در این شرایط ، قلب با هر بار ضربان ، خون کافی را به سلول ها می رساند . در نتیجه ، نیازی به افزایش ضربان قلب برای خون رسانی وجود ندارد .
با وجود شرایط گفته شده ، برای تشخیص برادی کاردی ، و حاد بودن یا نبودن آن ، می توان از تست های الکتروکاردیوگرام استفاده کرد . البته گاها این وضعیت به طور موقتی رخ می دهد . به این صورت که فرد در حال حاضر دچار کاهش شدید ضربان قلب است ؛ ولی هنگام انجام تست ، به حالت طبیعی باز می گردد . برای این افراد ، می تواند نوعی الکتروکاردیوگرام قابل حمل تجویز گردد . این وسیله باید همراه بیمار حمل شود و نوسانات قلبی طی یک روز را ثبت کند . سپس نتیجه ی تست به پزشک ارائه شده و بر اساس آن می توان تجویز لازم را دریافت نمود .
همچنین ، بسته به تشخیص پزشک ، علت کاهش ضربان قلب ممکن است بر اساس نوعی از بیماری ها باشد . به همین دلیل ، پیش از انجام تست کاردیوگرام ، آزمایش خون تجویز می شود . به عنوان مثال ، مشاهده ی بیماری کم کاری تیروئید ، دلیلی محکم بر کاهش ضربان قلب است .
معمولا برای افراد برادی کاردی ، تجویز خاصی صورت نمی گیرد . اما ممکن است در صورتی که این مشکل ناشی از مصرف دارویی خاص بوده و نیاز به تغییر دوز و نوع دارو وجود داشته باشد ، این کار توصیه گردد .
توصیه می گردد افراد همواره با نظارت دقیق بر میزان ضربان قلب ، ریتم ضربان و بررسی فشار خون ، وضعیت سیستم گردش خون را تحت نظاره داشته باشند ؛ و در صورت بروز هرگونه اختلال ، سریعا رد راستای درمان آن گام بردارند . این بیماری ها در مراحل ابتدایی ، به راحتی قابل کنترل بوده و گاها حتی بدون نیاز به دارو های خاص ، با حفظ رژیم غذایی مناسب و ورزش می توانند آن را کنترل کنند .
اما در صورت عدم تشخیص به موقع و درمان فوری ، می تواند عوارض جبران ناپذیری به همراه داشته باشد . به خاطر داشته باشید که بیماری های قلبی و سکته ، دومین عامل مرگ و میر در جهان هستند . این بیماری ها می توانند در صورت تشخیص ، به طور نگهانی نیز خطرات خود را نشان داده و با عوارضی همچون مرگ ، نتیجه ی خود را بر جای گذارند .
بهتر است چکاپ های سالیانه را برای بررسی وضعیت کلی بدن انجام داد و در صورت امکان ، با کمک تجهیزاتی همچون دستگاه فشار خون ، وضعیت عملکرد قلب را نیز کنترل کرد .
این کار باید برای افراد سالم انجام شود تا وضعیت سلامتی در حدی مطلوب حفظ شود ؛ اما افرادی با پیش زمینه ی بیماری های قلبی و عروقی ، افراد بیمار ، افراد مسن و سایر افرادی که به هر دلیل ، دارای ضربان قلب پایین یا بالا می باشند ، ضروریست که حداقل دو بار در روز ، ضربان قلب خود را چک کنند .
از مزیت های دستگاه های تست فشار خون ، در ثبت داده هاست . به این ترتیب که ۱۰۰ تست اخیر را در خود حفظ کرده و با کمک آن ، می توان میانگینی از نتایج تست های گذشته را مشاهده نمود . این کار کمک بزرگی ست تا فرد بتواند متوجه وخامت ، بهبود یا ثبات وضعیت خود شود .